اطلاعات کلی در زمینه گمرک ایران

تاریخچه گمرک در ایران

گمرک در ایران به دوره اشکانیان بر می‌گردد. در زمان اشکانیان، تجار مبلغی برای ورود کالاهایی مانند ادویه و ابریشم می‌پرداختند و آمار این کالاها ثبت می‌گردید. در آن زمان عوارضی برای صادرات گرفته نمی‌شد، اما بعدها در دوره صفویه این عوارض به نام “فرضه” مطابق با ارزش کالا تعیین و اخذ شد. در زمان سلطان سلیمان، دولت توانایی نظارت بر گمرکات را نداشت و به مدت 200 سال آن‌ها را اجاره داد که بعدها این اجاره لغو شد. امروزه گمرک ایران وابسته به وزارت اقتصاد و دارایی است.

کالاهای ممنوعه

طبق قوانین گمرک ایران ورود و خروج برخی کالاها به کشور ممنوع است از جمله :

مشروبات الکلی

انواع مواد مخدر

اسلحه سرد و گرم

مواد آتش‌زا یا محترقه

نشریات و فیلم‌های مغایر با شئونات مذهبی و مکتوبات مغایر با قوانین اسلامی

خدمات گمرکی

خدماتی که گمرک ایران ارائه می دهد شامل :

1. ورود و خروج کالا از بازارچه‌های مرزی

2. واردات و صادرات کالا از مناطق آزاد اقتصادی

3. ترخیص کالاهایی که مسافران با خود همراه دارند

4. صادرات و واردات و ترانزیت کالا

5. نظارت بر ورود و یا خروج بسته‌های پستی

6. واردات کالا بدون انتقال ارز

7. فعالیت ملوانی

8. واردات و صادرات موقت

9. مرزنشینی

10. گرفتن حقوق ورودی

11. انجام فعالیت پیله وری

تعرفه گمرکی چیست؟

تعرفه گمرکی یک کد هشت رقمی یا همان HS کد (مخفف Harmonized System) است و در واقع یک سیستم عملکرد استاندارد سازی کنترل شناسایی و طبقه بندی محصولات است که توسط دولت‌ها با توجه به سیاست‌های مالیاتی، قیمت گذاری، بودجه بندی و اقتصاد طراحی می‌شود و به منظور شناسایی و طبقه بندی محصول به کار گرفته می‌شود. معمولا چهار رقم اول این کد هشت رقمی در کل دنیا یکسان است.

هزینه گمرکی چیست؟

گمرک ایران که تحت هدایت دولت است، به منظور تامین هزینه‌ها و کسب درآمد، پس از انجام امور مربوط به سازمان گمرک، مبالغی که توسط مجلس شورای اسلامی تعیین می‌شود از بازرگانان دریافت می‌کند. گمرک در قبال فعالیت‌هایی نظیر کارشناسی کالاها، اجاره انبار، بارگیری و تخلیه کالا، باربری کالا، بارچینی، تعرفه آزمایشگاه و… مبالغی را دریافت می‌کند. گمرک می‌تواند در برخی مواقع فعالیت‌های ذکر شده را برون‌سپاری کند.

حقوق ورودی چیست؟

حقوق ورودی یکی از راه‌های اصلی درآمد دولت محسوب می‌شود و در کل جهان جزوی از قوانین گمرکی است. جهت واردات کالاها درصدی از ارزش آن‌ها به عنوان حقوق ورودی به گمرکات پرداخت می‌گردد.

حقوق ورودی شامل موارد زیر است:

* حقوق گمرکی 4 درصدی برای تمامی کالاها

* سود بازرگانی که دولت تعیین می‌ کند

* مالیات‌ها و سایر عوارض از جمله 9 درصد از مالیات بر ارزش افزوده

* یک درصد از مجموع حقوق ورودی گمرکی به عنوان عوارض هلال احمر

ارزش گمرکی چیست؟

ارزش گمرکی عبارت است از بهای کالای خریداری شده در مبدا که هزینه بیمه و حمل و نقل نیز شامل آن می‌شود. همه کالاهای وارداتی به کشور، به هر میزان و با هر نوع بسته بندی، شامل ارزش گمرکی می‌شود و تمام هزینه‌های مربوط به آن کالا باید مورد بررسی قرار گیرد.

ارزش کالاهایی ورودی به گمرک که شامل ارزش گمرکی می‌شوند به شرح زیر است:

• بهای سیف (هزینه خرید کالا از مبدا، هزینه بیمه و حمل و نقل)
• تمامی هزینه‌های مربوط به افتتاح یا واریز بروات (به دلیل حساسیت بالای مربوط به این حساب، باید هزینه‌ها به طور دقیق وارد شود.)
• پرداخت حق استفاده از نقشه، علامت بازرگانی و حقوق‌های مشابه مرتبط با کالای وارداتی
• هزینه‌های مربوط به ورود کالا به اولین دفتر گمرکی (از روی سیاهه کالای خریداری شده یا اسناد تسلیمی صاحب کالا)

• تعیین ارزش گمرکی توسط گمرک

• در صورت عدم اطمینان گمرک پس از دریافت فاکتور خرید کالای وارداتی، کالای خریداری شده توسط کارشناسان گمرک، طبق ارزش‌ها و قوانین گمرک ارزش گذاری می‌شود. کارشناسان گمرک، کالا را بر اساس قیمت عمده فروشی در کشور مبدا بررسی می‌کنند.

  برخی قوانین مهم در ارزش گمرکی به شرح زیر است:

  * ارزش محاسباتی

  * ارزش معاملاتی کالاهای یکسان

  * ارزش استنباطی کالا

  * بررسی معکوس کالا

  * ارزش معاملاتی کالاهای مشابه

• اسناد مشخص کننده ارزش گمرکی کالا

• اسناد مهمی وجود دارند که ارزش گمرکی کالا را مشخص می‌کنند مثل گواهی مبدا و فاکتور، که بازرگانان می‌بایست هنگام تحویل کالای وارداتی به گمرک همراه خود داشته باشند.

  بهتر است بدانید حقوق ورودی کالاهای وارداتی بر اساس ارزش آن کالا تعیین می‌گردد؛ بدین صورت که اگر ارزش کالا کم باشد، حقوق ورودی کمتری نیز خواهید پرداخت.